چکیده:
با توجه به اهمیت و نقش رزمندگان جنگ تحمیلی و لزوم حضور عزیزان جانباز و معلول در محیط یادمان ها نیازمند بستر مناسب حرکتی و وجود فضاهایی متناسب با حضور جانبازان طبق استاندارد های حضور افراد جانباز و معلول ضروری می باشد. از جنبه ی دیگر با حضور خانواده هایی که عزیز  معلول دارند لزوم پیش بینی فضاهای مورد نیاز در هر یادمان مزید بر علت می شود.
هدف از انجام این پژوهش، رسیدن به استاندارد های اولیه برای معلولین و جانبازان در فضاهای یادمان ها، پیش بینی فضاهای منطبق با حضور جانبازان و معلولین و همچنین  تهیه ی لیست نیازمندی های یادمان ها جهت حضور هر چه بهتر جانبازان، معلولین و رزمندگان در منطقه ی یادمانی می­باشند.
در این جا سوال پژوهش اینگونه عنوان می شود که راهکار ها و الزامات طراحی فضاهای مناسب جهت حضور جانبازان و معلولین در یادمان های دفاع مقدس واجد چه ویژگی هایی است؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا به بررسی وضعیت یادمان های کشور و امکانات موجود آن برای حضور جانبازان و معلولین اقدام گردید و پس از آن با بررسی استانداردها برای حضور معلولین در فضاهای خدماتی، یادمانی و موزه طبیعی در کنار مصاحبه و تحلیل نظرات مسئولین یادمانها، مسئولین ستاد راهیان نور، رزمندگان قدیمی هر منطقه، احکام و اصول طراحی فضاها برای حضور جانبازان و معلولین تدوین گردید . در نهایت در گام اول؛ با توجه به اصول و در نظر گرفتن استاندارد های حضور افراد جانباز و معلول به اصلاح فضاهای موجود در یادمان های کشور پرداخته شد و در گام دوم ، طراحی و پیش بینی فضاهای مورد نیاز در هر یادمان به­منظور حضور هرچه بهتر و راحت ترمعلولین وجانبازان صورت پذیرفت.